Whisky, meer dan Schots en Iers

Whisky, ook wel geschreven als whiskey, is een gedistilleerde drank, die wordt bereid uit drie hoofdbestanddelen: graan, gist en water. Het distilleren werd het eerst gedaan door Arabieren. Monniken introduceerden die techniek in Ierland en Schotland. In Schotland wordt al sinds 1494 whisky gemaakt. Ierse kolonisten introduceerden in de 19e eeuw de whisky in de Verenigde Staten. Vandaar de spelling whiskey.

Bereiding

De bereiding is in grote lijnen als volgt. Water wordt aan graan toegevoegd en na enkele dagen wordt dat in een oven gedroogd. De gebruikte brandstof, met name kolen of turf, heeft invloed op de smaak van de whisky. Na het drogen wordt het gemalen. De volgende stap is dat er heet water aan wordt toegevoegd. Dat laat men weer afkoelen. In dit stadium wordt er van ‘wort’ gesproken. Aan dit ‘wort’ wordt gist toegevoegd. Na de gisting komt de distillatie, die een aantal keren wordt herhaald. De resulterende ‘spirit’ wordt in eikenhouten vaten, die eerder voor andere dranken werden gebruikt, opgeslagen voor rijping. Voor welke drank dat was, beïnvloedt de smaak van de whisky. Na rijping hebben we whisky en die wordt gebotteld. De drank is lang houdbaar zonder consequenties voor de smaak. Het aantal jaren dat de whisky gerijpt heeft, wordt diens leeftijd genoemd.

Soorten whisky

Er worden een aantal soorten whisky onderscheiden:

• Grain whisky
• Malt whisky
• Blended malt whisky
• Single malt whisky
• Blended whisky

Grain whisky

Grain whiskey kan uit diverse soorten graan of een combinatie van granen worden bereid. Voorbeelden zijn gerst, rogge, tarwe en mais. Grain whisky kan tegen lage kosten en in korte tijd worden bereid.

Malt whisky

Malt whisky wordt enkel uit gemoute gerst bereid en dus niet uit andere graansoorten.

Blended malt whisky

Zoals het woord blended doet vermoeden, worden voor een blended malt whisky whisky’s afkomstig van diverse distilleerderijen samengevoegd, waarbij het resultaat een complexe smaak heeft.

Single malt whisky

In tegenstelling tot blended komt single malt whisky uit een distilleerderij. De smaak is daarom vaak iets meer uitgesproken. Voor de distillatie worden koperen potketels gebruikt.

Blended whisky

In tegenstelling tot blended malt whisky wordt voor blended whisky naast malt ook grain whisky gebruikt. Van de whiskymarkt is ongeveer 95% blended whisky.

Spreiding

Ierse en Schotse whisky’s zijn de meest bekende. Ierland en Schotland zijn echter allang niet meer de enige landen waar whisky wordt geproduceerd. We praten dan over de volgende landen: Verenigde Staten, Engeland, Canada, Australië, Denemarken, Finland, Georgië, Duitsland, India, Mexico, Japan, Taiwan, Wales. Nederland en Zweden. We kijken nu wat nader naar laatstgenoemd land.

Zweden

De productie van whisky in Zweden begon in 1955. Dat merk, Skeppets, is sinds 1971 niet meer actief. Sinds 1999 bestaat Mackmyra Whisky en dat is inmiddels de grootste producent van Zweden. Het bedrijf heeft al diverse prijzen gewonnen, inclusief European Whisky of the Year in de Whisky Bible van 2011 van Jim Murray. Het jaar daarop won het de prijs van beste Europese sterke drank in de International Wine & Spirits Competition. Het merk produceert inmiddels vier verschillende soorten whisky.